شرکت مهندسی برق

شرکت مهندسی برق

هرچه در مورد برق میخواهید
شرکت مهندسی برق

شرکت مهندسی برق

هرچه در مورد برق میخواهید

ارت

بدنه هادی تجهیزات:
بدنه یا اسکلت هادی مربوطه به تجهیزات الکتریکی است که در استرس بوده و می‌توان آن را لمس کرد. این قسمت از تجهیز در وضعیت عادی برقدار نیست، ولی ممکن است در اثر بروز نقصی در دستگاه یا ایجاد اتصال داخلی برقدار شود
زمین شده:
وصل شدن به میله زمین (الکترود) یا وصل به سیستم هادی‌های گسترده که به جای زمین عمل می‌کند.
الکترود زمین:
سازه‌های فلزی مدفون در خاک که می‌توانند مسیر جریان‌های سرگردان زمین را تسهیل یا گرادیان پتانسیل زمین ناشی از این جریان‌ها را تغییر دهند الکترود زمین می‌گویند.


این الکترود‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
۱) لوله آب فلزی دفن شده در زمین
۲) شبکه‌های فلزی ساختمان که بطور موثر در زمین قرار گرفته اند
۳) میلگردهای داخل بتن
۴) شبکه‌های مسی موسوم به رینگ زمین یکی از موثرترین الکترود‌های زمین یک رینگ یا یک شبکه فلزی است که به اسکلت ساختمان در فواصل مناسب متصل گردیده است.

زمین:
زمین دراین مبحث به معنی نوع وجنس زمین است. مثل خاک رس، ماسه+شن+سنگلاخ، باتلاق وغیره
میل زمین (زمین کننده):
میل زمین عبارت است ازهادی یا فلز به هر شکل (صفحه‌ای، لوله ای، طنابی، پروفایل) که در زمین چال می‌شود و با زمین ارتباط برقرار می‌کند.
زمین هم سطح:
عبارت است از قسمتی از سطح زمین که بین نقاط مختلف آن در اثر عبور جریان اززمین اختلاف پتانسیل محسوس ایجاد نمی‌شود زمین هم سطح تقریبا ۲۰ متر.
مقاومت زمین:
عبارت است از مقاومت گسترده زمین به اضافه مقاومت سیم زمین.
اختلاف سطح میل:
عبارت است از ولتاژی که در ضمن عبور جریان از زمین کننده بین میل و زمین هم سطح به وجود می‌آید.
اختلاف سطح زمین:
عبارت است از اختلاف پتانسیل هرنقطه از زمین بین زمین همسطح و میل.
اختلاف سطح تماس:
عبارت است از قسمتی از ولتاژ میل که توسط انسان برداشت می‌شود.
اختلاف سطح قدم:
عبارت است از قسمتی از ولتاژ میل که توسط فاصله دو پا (تقریبا یک متر) می‌شودبطوری که قسمتی ازجریان زمین در اثر این ولتاژ ازبدن انسان یا حیوان که دوپا بسته می‌شود.
مقاومت ویژه:
مقاومت ویژه زمین مقاومتی مکعبی به ابعاد یک متر (در هرضلع) واندازه گیری شده در دو زمینهای گوناگون باهم متفاوت می‌باشد این تاثیرات سبب همبستگی زمین لبعاد ذرات خاک، دانسیته بسته بندی، مقدار رطوبت، دمای وبیشترازهمه ترکیب شیمیایی زمین، مربوط به مقدارالکترولیت زمین وهمچنین مقدار آب آن است، دراکثر موارد مخلوط یا طبقاتی از انواع مختلف خاک وجود دارد.

انواع زمین کردن:
۱) زمین کردن حفاظتی
۱. ۱) زمین کردن برای ارتینگ
۱. ۲) زمین کردن برای صاعقه
۲) زمین کردن الکتریکی

زمین کردن حفاظتی:
عبارت است از زمین کردن کلیه قطعات فلزی تاسیسات الکتریکی که در ارتباط مستقیم (فلز به فلز) با مدار الکتریکی ندارد. این زمین کردن به خصوص برای حفاظت اشخاص در مقابل اختلاف تماس زیاد بکار برده می‌شود. بدین منظور در پست‌های فشار قوی باید تمام قسمت‌های فلزی که در نزدیکی و همسایگی با فشارقوی قرار گرفته اند وامکان تماس عمدی و سهوی با آن‌ها موجود است به تاسیسات زمینی که برای این منظور احداث شده است (زمین حفاظتی) متصل و مرتبط کرده اند این قسمت‌ها عبارت اند از ستون‌ها و پایه‌های فلزی و درب‌ها و نرده‌های فلزی، قسمتهای فلزی دسترس تمام تمام دستگاهای اندازه گیری ایزولاتورها، مقره‌های عبوری، بخصوص قسمت‌های فلزی که برای کار کردن با دستگاه باید آن‌ها را لمس کرد و در دست گرفت مثل چرخ‌های فرمان واقسام تنظیم کننده و رگولاتورها، دسته کلید‌ها و ...، زیرا دراین قسمت‌ها دراثر جریان عبور خیلی کم نیز عضلات دست بطوری منقبض می‌شود که باز کردن و رهائی پیدا کردن از آن غیر ممکن ومحال بنظرمی رسد وعاقبتی وخیم واسفناک برای تماس گیرنده در پیش خواهد داشت.

بدین منظور و برای جلوگیری از هرگونه حادثه‌ای باید زمین حفاظتی بنحوی تاسیس گردد که قسمتی از مسیر جریان که توسط اعضای بدن انسان اتصالی می‌شود (دست وپا ویا دو دست وپا) دارای تفاوت پتانسیل یا افت ولتاژ زیاد نباشد افت ولتاژ بستگی به قدرت ونوع ارتباط شبکه با زمین دارد و درهرحال مقدار پست معلوم و ثابت و قابل محاسبه و در ضمن المقدور کوچک نگهداشته شود بطور مثال اگر مقره عبور که در دیوار مرطوبی نصب شده است بشکند وسیم فشار قوی با دیوار تماس پیدا کند وجریان اتصال زمین در این حالت ۲۵ آمپر و مقاومت هر متر دیوار ۱۰ اهم باشد مابین دو نقطه از دیوار که انسان با آن تماس دارد (فاصله دست و پا تقریبا دو متر) اختلاف سطحی برابر با ۵۰۰ = ۲۵ × ۲ × ۱۰ ولت بوجود می‌آید که مسلما برای انسان خطرناک است، ولی اگر پایه فلزی مقره که به دیوار محکم شده بوسیله یک سیم نسبتا ضخیم به زمین وصل شود.

درموقع اتصال بدنه یا اتصال زمین قسمت عمده جریان اتصال از این سیم عبور خواهد کرد و کلیه قسمتهای دیوار هم پتانسیل سیم در آن نقطه خواهد شد؛ لذا افت ولتاژ در امتداد دیوار ناچیز شده و برای انسان خطر ایجاد نخواهد کرد.
عامل موثر خطر برای انسان یا هر موجود زنده دیگر جریان می‌باشد که البته وجود اختلاف سطح است که باعث عبور این جریان می‌گردد.
ولی در برق گرفتگی فشار قوی جریانهایی از یک تا ۱۰۰ آمپر و بیشتر ممکن است از بدن انسان عبور کند. بدون اینکه مستقیما باعث از کار افتادن قلب شود. ولی در عوض این جریانهای شدید باعث خراب کردن و سوزاندن یافتهای بدن بخصوص تجزیه آب بدن می‌شود وبه کلیه‌ها آسیب فراوان می‌رساند در ضمن عبور جریان زیاد از بدن باعث سوزاندن محل ورود و زخم برداشتن عمیق در محل خروج جریان می‌شود که ممکن است منعاقبا منجرب به مرگ گردد.
بد نیست متذکر شویم که بعضی از حیوانات بخصوص اسب‌ها در مقابل جریانهای زمین حساس‌تر و مستعد‌تر از انسان‌ها می‌باشند که شاید این مستعد بودن به علت بزرگتر بودن فاصله قدم آن‌ها و اختلاف سطح قدمی که آن‌ها اززمین برداشت می‌کنند باشد.

زمین کردن الکتریکی:
زمین کردن الکتریکی یعنی زمین کردن نقطه‌ای از دستگاه‌های الکتریکیو ادوات برقی که جزئی از مدار الکتریکی می‌باشد. مثل زمین کردن مرکز ستاره سیم پیچی ترانسفورماتور ویا ژنراتور و یا زمین کردن سیم مشترک دو ژنراتور جریان داِم سری شده (MP).
زمین کردن الکتریکی دستگاه‌ها بخاطر کار صحیح دستگاه‌ها و جلوگیری از ازدیاد فشار الکتریکی فازهای سالم نسبت به زمین در موقع تماس یکی از فاز‌ها با زمین می‌باشد.

زمین کردن مستقیم:
این نوع زمین مثل وصل کردن مستقیم نقطه صفر ترانسفورماتور و یانقطه‌ای از سیم رابط بین دو ژنراتور جریان دائم به زمین.

زمین کردن غیر مستقیم:
مانند اتصال صفر ژنراتور توسط یک مقاومت بزرگ به زمین با اتصال نقطه صفر ستاره ترانسفورماتور توسط سلف بزرگ به زمین (سلف بترسن یا پیچک محدود کننده جریان نامی).
زمین کردن باز:
در این نوع زمین کردن نقطه صفر اصولا هر نقطه از شبکه الکتریکی که دارای پتانسیل نسبت به زمین است توسط یک فیوز فشار قوی (الکترود جرقه گیر) به زمین وصل می‌شود. تاموقعی که مدار فیوز باز است بعضی در حالت کار عادی شبکه ارتباط شبکه با زمین باز است، ولی در موقعی که ولتاژ زیادی شبکه را تهدید می‌کند مدار فیوز به کمک جرقه بسته می‌شود و شبکه مستقیما با زمین ارتباط برقرار می‌کند. برق گیرهای فشارقوی انواع این فیوز‌ها می‌باشد.
 
 
برای خواندن قسمت دوم این متن، سیستم ارت و صاعقه گیر (۲) را مشاهده نمایید.

تماس با ما

09361860341

مهندس محب پور

شرکت همکار

آموزش نصب ارستر (برقگیر تابلویی)- Surge Prtotective Device

 

photo_2016-12-13_15-21-21.jpg

محل صحیح قرارگیری ارستر و میزان کابل کشی کمتر از 50 سانتی متر (قبل و بعد ارستر)

photo_2016-12-13_15-21-34.jpg 

(محل صحیح قرارگیری فیوز قبل ارستر و میزان کابل کشی کمتر از 50 سانتی متر (قبل و بعد ارستر 

photo_2016-12-13_15-21-38.jpg 

چهار حالت از تابلوهای توزیع 

 

با توجه به موقعیت شینه های فاز و ورودی کابل اصلی ، محل نصب ارستر را مشخص می نماییم.

 photo_2016-12-13_15-21-41.jpg

 مطابق استاندارد IEC61643-12 نباید لوپ در مسیر کابلی ارستر بوجود بیاید، بنابراین صحیح بستن ارستر پیشنهاد می گردد.

 photo_2016-12-13_15-21-45.jpg

 

 ترتیب و انتخاب صحیح موقعیت نصب ارستر و فیوز در حذف لوپ های کابلی و همچنین رعایت طول مسیر کابل کشی تاثیرگذار است.

 

 

باوجود این همه تنوع از مواد کاهنده دربازار کدامیک راباید انتخاب کرد؟؟

پس از سالها با تلاش کمیته ها و کارگروه های تخصصی تدوین استاندارد ، ویژگیهای مورد نیاز ساخت مواد کاهنده در قالب استاندارد بین المللی تدوین گردید.

 

از دیدگاه استاندارد مشخصه  اصلی مواد کاهنده علاوه بر تامین مقاومت الکتریکی کم ، خورنده نبودن ، پایداری شیمیایی بالا، شسته نشدن ، تثبیت مقاومت سیستم زمین و عدم آلایندگی  محیط زیست می باشد ، این ویژگیها بصورت بصری قابل تشخیص نیست بلکه با انجام آزمونهای شیمیایی خاص و در آزمایشگاههای معتبر قابل سنجش و تایید است.

 

لازم به توضیح است که مواد کاهنده مقاومت الکتریکی خاک حتماً بایستی مطابق استاندارد IEC62561-7 تولید شده و دارای تاییدیه آزمایشگاهی معتبر به شرح زیر باشد:

 

1-Leaching test which is performed according to EN 12457-2

 

2-Sulfur tests which is performed according to ISO 14869-1

 

3-Determination of resistivity according to ASTM G57

 

4-Corrosion test which is performed according to ASTM G59-97 and G102-89

 

به تناسب نیاز بازار ، انواع مواد کاهنده با نامهای مختلف توسط فروشندگان تولید گردیده است ولی نیاز است تست های فوق را در جهت افزایش سطح آگاهی شما عزیزان تشریح نمایم.

 

متاسفانه اکثر موادهایی که در بازار غیرفنی به فروش میرسد از ترکیبات بنتونیت و یا به اصطلاح بنتونیت اکتیو که تغییراتی نسبت به آن دارد ، استفاده شده است . همانطور که مستحضرید از مزایای بنتونیت (با دریافت رطوبت) ، کاهش مقاومت است . ولی معایب آن از جمله : نیاز دائم آن به نگهداری ، پشتیبانی و آبیاری ، همچنین از بین رفتن خصوصیات آن در دراز مدت و شسته شدن از پیرامون اقلام سیستم زمین ، بیشتر از مزایای آن می باشد. بنابراین گول این فروشندگان متقلب را با تغییر نام این مواد با اسمهای مشابه برندهای معروف بازار و ذکر مورد تایید آزمایشگاه بودن، را نخورید. (اینکه یک برگه تست از آزمایشگاه بابت آنالیز مواد یا مقاومت ویژه آن داشته باشند مورد قبول استاندارد نیست بلکه شفاف سازی این متن ، بابت شناخت بیشتر این تست ها و انتظارات استاندارد IEC62561-7 است)

 

در کل سیستم زمین را بگونه ای طراحی نمایید که با صرف هزینه کم (با بنتونیت) ، اثر کاهش مقاومت صورت پذیرد ولی انتظار پایداری این مقاومت در همه فصول و طی چند سال را نداشته باشید یا با استفاده از مواد کاهنده مقاومت منطبق بر استاندارد IEC62561-7 بتوانید ضمن کاهش مقاومت ، سرعت خوردگی اقلام را کاهش داده و به پایداری مقاومت سیستم زمین در دراز مدت کمک نمایید.

 

 

البته استفاده از مواد کاهنده مقاومت در هر شرایطی پیشنهاد نمی گردد و  گاهاً میزان حجم متریال بکار رفته در سیستم زمین ، جایگزین مناسبی برای مواد مقاومت سیستم زمین است.  

 

به تناسب نیاز بازار ، انواع مواد کاهنده با نامهای مختلف توسط فروشندگان تولید گردیده است ولی نیاز است تست های فوق را در جهت افزایش سطح آگاهی شما عزیزان تشریح نمایم.

 

متاسفانه اکثر موادهایی که در بازار غیرفنی به فروش میرسد از ترکیبات بنتونیت و یا به اصطلاح بنتونیت اکتیو که تغییراتی نسبت به آن دارد ، استفاده شده است . همانطور که مستحضرید از مزایای بنتونیت (با دریافت رطوبت) ، کاهش مقاومت است . ولی معایب آن از جمله : نیاز دائم آن به نگهداری ، پشتیبانی و آبیاری ، همچنین از بین رفتن خصوصیات آن در دراز مدت و شسته شدن از پیرامون اقلام سیستم زمین ، بیشتر از مزایای آن می باشد. بنابراین گول این فروشندگان متقلب را با تغییر نام این مواد با اسمهای مشابه برندهای معروف بازار و ذکر مورد تایید آزمایشگاه بودن، را نخورید. (اینکه یک برگه تست از آزمایشگاه بابت آنالیز مواد یا مقاومت ویژه آن داشته باشند مورد قبول استاندارد نیست بلکه شفاف سازی این متن ، بابت شناخت بیشتر این تست ها و انتظارات استاندارد IEC62561-7 است)

 

در کل سیستم زمین را بگونه ای طراحی نمایید که با صرف هزینه کم (با بنتونیت) ، اثر کاهش مقاومت صورت پذیرد ولی انتظار پایداری این مقاومت در همه فصول و طی چند سال را نداشته باشید یا با استفاده از مواد کاهنده مقاومت منطبق بر استاندارد IEC62561-7 بتوانید ضمن کاهش مقاومت ، سرعت خوردگی اقلام را کاهش داده و به پایداری مقاومت سیستم زمین در دراز مدت کمک نمایید.

 

 

البته استفاده از مواد کاهنده مقاومت در هر شرایطی پیشنهاد نمی گردد و  گاهاً میزان حجم متریال بکار رفته در سیستم زمین ، جایگزین مناسبی برای مواد مقاومت سیستم زمین است.  

مواد کاهنده مقاومت تولید شده مطابق استاندارد IEC62561-7 باید مورد آزمونهای زیر قرار گیرد :

 

آزمون 1 : Leaching test

 

این مواد باید از نظر فیزیکی و شیمیایی دارای ثبات باشد و از نظر شیمیایی بر خاک اطراف خود بی اثر بوده (آثار تخریبی نداشته باشد) و با گذشت زمان شسته نشود (صافی نشود). تطبیق این تست بر اساس استاندارد EN 12457-2 می باشد که پارامترهای زیر را در محلول حاصله مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز قرار می دهند.

 

pH, As, Ba, Cd, Cl-, Co, Cr, Cr VI, Cu, Mo, Ni, NO2 -, Pb, total S, SO4 2-, V and Zn

آزمون 2 : Sulfur test

 

 

درصورتیکه ماده تقویت کننده هدایت الکتریکی خاک حاوی درصد قابل توجهی گوگرد باشد امکان تخریب الکترود زمین به سرعت افزایش پیدا می کند. به همین جهت این استاندارد ، حد گوگرد را برای مواد کاهنده مقاومت زمین ، کمتر از 2% دانسته است. که این تست مطابق استاندارد ISO14869-1 (کیفیت خاک- حلالیت برای تعیین مجموع مقدار عنصر : حلالیت با Hydrofluoric and Perchloric Acids )  صورت می پذیرد.

 

 

آزمون 3 : Determination of resistivity

 

بر اساس این آزمون مواد کاهنده مطابق استاندارد ASTM G57 و با تجهیزات خاص ( Soil Box و الکترودهای تعبیه شده روی آن و .) مورد تست قرار می گیرند. چند نکته در اینجا قابل توضیح است که :

 

1- دلیل تست این آزمون توسط آزمایشگاههای معتبر این است که خیلی از Soil box های موجود از الکترودهایی خلاف جنس و نوع اشاره شده در استاندارد است و یا فواصل آنها بر خلاف استاندارد بوده و از دقت صحیحی برخوردار نیستند.

 

2- بسیاری از آزمایشگاهها در جهت مشتری مداری با تغییرات در میزان رطوبت یا پارامترهای تاثیرگذار در میزان مقاومت ویژه مواد ، سعی در راضی نگه داشتن تولیدکنندگان این مواد دارند.

 

 

3- در این استاندارد هیچ اشاره ای به دریافت عدد خاصی از این آزمون ننوده است و پاس نمودن شرایط آزمون وابسته به تست سه نمونه تصادفی از محصول و دریافت نتیجه یکسان از آنهاست. در حالیکه بسیاری از تولید کنندگان با نمایش عدد خیلی پایین ، تلاش به فریب مشتری و ایجاد ذهنیت خیالی از تاثیر این مواد در کاهش مقاومت را دارند. 

 

 شرایط و تجهیزات آزمون مقاومت ویژه مواد کاهنده

 photo_2016-12-13_15-44-54.jpg

 آزمون 4 : Corrosion test

 

بر اساس این آزمون مواد کاهنده مطابق استاندارد ASTM G59 مورد تست قرار می گیرد. هدف از این آزمون که مهمتر از آزمون میزان مقاومت ویژه مواد کاهنده می باشد ، دستیابی به پارامتر مقاومت پلاریزاسیون Rp و تعریف حد برای آن است.

 

نکته 1 ) مطابق این استاندارد در زمانیکه الکترود زمین شما از جنس مس باشد ، در محیطهای بدون خوردگی ، مقاومت پلاریزاسیون باید بیشتر از 4 اهم در متر مربع باشد و در محیطهای با خوردگی بالا ، مقاومت پلاریزاسیون بیشتر از 8 اهم در متر مربع مناسب است.

 

نکته 2 ) مطابق این استاندارد در زمانیکه الکترود زمین شما از جنس گالوانیزه گرم باشد ، در محیطهای بدون خوردگی ، مقاومت پلاریزاسیون باید بیشتر از 3 اهم در متر مربع باشد و در محیطهای با خوردگی بالا ، مقاومت پلاریزاسیون بیشتر از 7/6 اهم در متر مربع مناسب است.

 

نتیجه نهایی : در هنگام خرید مواد کاهنده مقاومت دنبال دریافت تاییدیه تست این چند آزمون از آزمایشگاههای معتبر باشید و همچنین تصور داشتن مواد کاهنده ای با مقاومت ویژه خیلی پایین غلط و اشتباه است. ضمن داشتن مقاومت ویژه نسبتاً کم ، داشتن مقاومت پلاریزاسیون بیشتر از 8 اهم در متر مربع ، در هر شرایطی و با هر جنس الکترودی ، سرعت خوردگی را کاهش خواهد داد.

 

در این راستا شرکت مهندسی تونیر با مواد کاهنده مقاومت GEM ، توانسته ضمن کسب تاییدیه های معتبر از آزمون های مورد اشاره ، میزان مقاومت پلاریزاسیون مواد تولیدی را به 10/7 اهم در  متر مربع برساند.

 photo_2016-12-13_15-51-44.jpg

 

 

 

 

ایامیدانید چندصاعقه بازمین شده است؟

در تصویر زیر انواع صاعقه ها به نمایش داده شده است

a1.jpg

نام هر یک از صاعقه ها و ارتفاع شکل گیری آنها نسبت به زمین ، بشرح زیر میباشند :

1.Red Sprite

2.Gigantic Jet

3.Blue Jet

4.Bolt from the blue

5.Spider

6.Energetic karrow bipolar

7.Beaded

8.Forked

9.Ribbon

10.Zigzag

11.Ball

صاعقه های نوع 1 تا 3 در ارتفاع بالاتر از 16 مایل از سطح زمین ، صاعقه نوع 4 در ارتفاع بین 3 تا 16 مایل از سطح زمین ، صاعقه های نوع 5 و 6 در ارتفاع بین 1 تا 3 مایل از سطح زمین و صاعقه های نوع 7 الی 11 در ارتفاع کمتر از 1 مایل از سطح زمین ظاهر می شوند.

 

بطور معمول مردم با صاعقه های بین ابر با زمین و ابر با ابر (عموماً در لایه تروپوسفر از اتمسفر زمین) آشنایی دارند . در روزگاران قدیم مردم تصور می کردند که صاعقه دلیلی مشهود بر جنگ بزرگ میان خدایان در آسمان می باشد . اما حقیقت عجیب تر و بسیار جذاب تر از چنین افسانه ای است . رصد و تحقیقات دانشمندان در ابرهای سیاه سندانی (کومولونیمبوس) ، رموز فراوانی را از صاعقه ها آشکار ساخت که نه خشم خدایان ، بلکه دنیای عجیبی را نمایان نمود .

همانطور که در تصویر  فوق مشاهده فرمودید مرتفع ترین صاعقه رویت شده در جو اتمسفر زمین ، صاعقه های Red Sprite هستند . که بین لایه های استراتوسفر شکل می گیرد . این صاعقه ها از دنیای غیب بطور غافلگیرانه ای ظاهر و سپس نامرئی می شوند . شرکت اسپاک قصد دارد این نوع صاعقه های عجیب و ماوراء طبیعه را بحضورتان معرفی نماید .

بیش از یک قرن ، رصدخانه ها خبر از انتشار پرتاب های لرزشی صاعقه گونه ای بصورت upward از لایه های بالایی ابر را می دادند که اثبات  این دیدگاه برای به تحقق پیوستن بسیار مشکل بود.

سرانجام در سال 1989  فضانوردان شاتل فضایی موفق به ثبت این حوادث بر روی نوارهای ویدیویی گشتند و تصور نمودند که در مدار زمین ، این فلش های کوتاه و شگفت انگیز که با توجه به حرکاتشان Sprite نامیده شده اند ، از دنیای غیب پدید آمده اند .

a2.jpg

SPRITES FROM SPACE

 

اما این موضوع تا سال 1994 دیده نشده بود تا اینکه تیمی از دانشگاه آلاسکا در فربانکس (Fairbanks) ، با چرخش پیرامون توفان های صاعقه در وسترن توسط هواپیمای جت ، اولین عکس های رنگی از Sprite را بدست آوردند. این عکس های فوری نشان می دهند که Sprite رنگی (معمولا به رنگ قرمز) ، بسیار بزرگ و اغلب به صورت ناباورانه ای ظریف هستند. برخی از آنها حرکت upward تا حدود 95 کیلومتر (58 مایل) دارند و همیشه به صورت رعد و برق ظاهر نمایی می کنند که معمولا از نوع خشن و تندخو هستند. همچنین ضرباتی رو به پایین (به سمت زمین) زده و بصورت گروهی ظاهر می شوند.

a3.jpg

محققان بر این باورند که این صاعقه ها (Red Sprite) بر اثر شکل گیری میدان مغناطیسی در ماوراء ابرها ، اتفاق می افتد . در واقع یونها (اتمهای باردار الکتریکی) و الکترونهای شناور در اتمسفر توسط این میدان مغناطیسی داغ شده ، درنتیجه بصورت تابشی قرمز رنگ نمایان می شود.

صاعقه های Blue Jet ، نوع ناشناخته دیگری از صاعقه ها بوده که پس از تحقیقات فراوان نظریه شکل گیری آن بصورت زیر منتشر گردید :

" این صاعقه ها ممکن است در شرایطی که یک پرتوی کیهانی (جزء های متحرک بسیار سریع که از ستاره سوپرنووا (supernova) یا سایر پرتوهای دارای انرژی بیرون می آیند) با یک مولکول هوا در آن ناحیه با هم برخورد کنند ، ایجاد شوند . این برخورد بارشی از الکترون ها را تولید می کند که با وجود میدان مغناطیسی رو به بالا در ماورای ابر ، حرکت این الکترون ها شتاب بیشتری پیدا کرده و انرژی زیادی دریافت می کنند ، در نتیجه نوری به رنگ آبی ساطع خواهد شد. "

وقتی محققان دکمه دوربین های خود را به منظور گرفتن عکس از این صاعقه ها فشار می دادند ، متوجه نورهای عجیب دیگری شدند که در ارتفاع های بالا می درخشیدند . سطح صاعقه های Blue Jet  از ابرهایی با 300 برابر سرعت صوت در هوا که به حالت روشنایی مخروطی شکل که تا 40 کیلومتر ارتفاع دارد ، بوجود آمده است .

در اواسط دسامبر همون سال ، گروهی از محققان دانشگاه استنفورد ، به رهبری Umran Inan  از دانشکده استنفورد ، در نشست اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سان فرانسیسکو گزارش دادند که آنها فرم دیگری از صاعقه را در لایه های استراتوسفر رویت کرده اند. نوعی که ممکن است برخلاف عقاید عمومی به نظر رسد و سریع تر از سرعت نور منتشر می یابد .  این هاله هایی از نور قرمز که Sprite نام گرفتند اولین بار بطور قطعی توسط پژوهشگران ژاپنی در سال 1995 ضبط شده بود.

آن زمان اطلاعات کمی درباره ساختار و حرکات این صاعقه ها در دسترس بود تا زمانیکه گروه Inan این پدیده را با دستگاهی بنام چشم مگس که یک تجهیز ساخته شده سفارشی متشکل از 12 فوتو دیتکتور با حساسیت بالا و بهم زنجیر شده که هر کدام با سرعت 45 سانتیمتر (18 اینچ) به قسمتی متفاوت از آسمان نشانه گرفته اند ، ثبت نمودند .

a4.jpg

COLOR IMAGE of a Red Sprite on July 4, 1994 at 04:00:20 UTC,

which reached an altitude of over 85 km.

The tendrils beneath the sprite are as low as 60 km.

The bright area beneath the sprite is an over-exposure of normal lightning

occurring in the top portion of an active thunderstorm complex located in the Texas panhandle.

Cloud tops in were about 18 km.

تحقیقات استنفورد برای شناخت روی 10 صاعقه از نوع Sprite سازماندهی شد . این تحقیقات از صاعقه های نرمال شروع شد که در کمتر از یک هزارم ثانیه به محدوده ای تا 300 کیلومتر (200 مایل) توسعه یافت . اگر چه تصور میشد که این صاعقه ها سریعتر از سرعت نور منتشر می شوند ، اما آنالیزهای فیزیکی در اثبات آنها وجود داشت که هیچ شیئی در واقعیت به این سرعت حرکت نخواهد کرد ، که در آنصورت نظریه نسبیت انیشتین نقض میشد . بدلیل همجواری مولکول های هوا ، نوری از آتش سریع ساطع میشود بمانند بارقه جهت فعالسازی پرواز هواپیما (جت) لذا سریعتر از سرعت نور خیال باطلیست .

Inan  و Yuri Taranenko از آزمایشگاه بین المللی لس آلامس مدلهای ریاضی در جهت شرح دلیل بوجود آمدن Sprite توسعه دادند که با توجه به این شبیه سازی ها ، پالس الکترومغناطیسی کلید اصلی تولید شده توسط ضربات صاعقه می باشد. این پالس بمانند یک بالون به صورت upward منبسط شده و اگر پالس به اندازه کافی نیرومند باشد ، نظریه اجرا می شود و باعث انرژی دار شدن کافی یون ها و الکترون های آزاد در مرز بین استراتوسفر و یونسفر برای ساخت ذره های باردار که به رنگ قرمز نمایان میشود ، خواهد شد .

بنابراین ، اگر چه پالس الکترومغناطیسی دقیقاً به سرعت نور گسترش می یابد . Inan توضیح می دهد که رینگ درخشان از ذره های تشکیل شده در لایه پایین یونسفر سریع رشد می کنند ، دقیقاً مشابه رفتار بالونهای رها شده در زیر آب که سطح را می شکنند و موجی تولید می کند که با سرعت خیلی بیشتری نسبت به سرعت حرکت بطرف بیرون (به سمت بالا) خواهد داشت .